Domy pomocy społecznej
Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych (art. 54 ustawy z dn. 12 marca 2004r. o pomocy społecznej –  Dz. U. z 2016r., poz. 930 z późn. zm).

Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na domy dla:

• osób w podeszłym wieku;
• osób przewlekle somatycznie chorych;
• osób przewlekle psychicznie chorych;
• dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;
• dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;
• osób niepełnosprawnych fizycznie;
• osób uzależnionych od alkoholu (art. 56 ww. ustawy).

Na terenie Miasta Białystok funkcjonuje:

1. Dom Pomocy Społecznej przy ul. Świerkowej 9, dla osób przewlekle somatycznie chorych (188 miejsc).
   
   Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca wynosi 3 321,00 zł (Zarządzenie Nr 295/16 Prezydenta Miasta Białegostoku z dn. 09 marca 2016r., Dz. Urz. Woj. Podl. poz. 1278 z dnia 11.03.2016r.).
   
   
2. Dom Pomocy Społecznej przy ul. Baranowickiej 203, z Filią w Bobrowej (dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie - 26 miejsc, dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie - 244 miejsca, dla osób przewlekle psychicznie chorych - Filia w Bobrowej - 36 miejsc).
   
   Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca wynosi 4 335,00 zł (Zarządzenie Nr 295/16 Prezydenta Miasta Białegostoku z dn. 09 marca 2016r., Dz. Urz. Woj. Podl. poz. 1278 z dnia 11.03.2016r.).

Kierowanie do domu pomocy społecznej
1. Do domu kieruje się na podstawie:

1. pisemnego wniosku osoby ubiegającej się o skierowanie do domu, złożonego do ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania lub pobytu w dniu jej kierowania; za zgodą osoby ubiegającej się lub jej przedstawiciela ustawowego wniosek może zgłosić inna osoba fizyczna lub prawna, a także powiatowe centrum pomocy rodzinie lub ośrodek pomocy społecznej;
2. rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się w dniu jej kierowania, zawierającego w szczególności pisemne stwierdzenie braku możliwości zapewnienia usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania przez rodzinę i gminę.

2. Do wniosku dołącza się:

1. decyzję o przyznaniu osobie ubiegającej się zasiłku stałego oraz jej pisemną zgodę na ponoszenie opłaty za pobyt w domu;
2. decyzję organu emerytalno-rentowego ustalającego wysokość emerytury lub renty oraz pisemną zgodę na ponoszenie opłaty i na jej potrącanie przez właściwy organ emerytalno-rentowy ze świadczenia emerytalnego lub rentowego, zgodnie z odrębnymi przepisami;
3. oświadczenia o wysokości dochodu osoby ubiegającej się, małżonka, zstępnych przed wstępnymi zobowiązanych do ponoszenia opłaty, oświadczenie o wysokości dochodu osoby małoletniej, w przypadku gdy opłatę będzie ponosić przedstawiciel ustawowy;
4. zaświadczenie, o którym mowa w art. 22 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2012 r. poz. 400);
5. pisemną zgodę osoby ubiegającej się lub przedstawiciela ustawowego na potrącanie z zasiłku stałego opłaty za pobyt w domu — w przypadku wyrażenia takiej zgody;
6. pisemną zgodę ośrodka pomocy społecznej na potrącanie z zasiłku stałego osoby ubiegającej się opłaty za pobyt w domu — w przypadku skierowania do domu ponadgminnego.

Dział Pomocy Instytucjonalnej MOPR w Białymstoku przy kierowaniu osób do domu pomocy społecznej określając właściwy typ domu korzysta z zaświadczenia lekarskiego. W przypadku gdy zachodzi potrzeba konsultacji z lekarzem psychiatrą lub psychologiem stosuje się odpowiednie druki zaświadczeń. Dokumentację kompletuje ośrodek pomocy społecznej i na jej podstawie wydaje się decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę.

Osoba ubiegająca się jest kierowana do domu na czas nieokreślony, chyba, że wystąpi ona lub jej przedstawiciel ustawowy z wnioskiem o skierowanie do domu na czas określony.

W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna – prokuratora.

Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności: mieszkaniec Domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka; małżonek, zstępni przez wstępnymi oraz gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej mogą wnosić również inne osoby nie wymienione wyżej.

Opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą:
1. mieszkaniec Domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu;
2. małżonek, zstępni przed wstępnymi:

1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium;
2. w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
   (Od 01.10.2015r. kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 634,00 zł, a kryterium dochodowe na osobę w rodzinie wynosi 514,00 zł).

3. gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej ponosi opłatę w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez mieszkańca domu, małżonka, zstępnych przed wstępnymi, bądź inne osoby;
4. inne osoby niewymienione wyżej w zadeklarowanej wysokości, na podstawie  umowy zwartej z kierownikiem ośrodka pomocy społecznej.

Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Białymstoku nie rzadziej niż co 6 miesięcy aktualizuje wywiady środowiskowe u osób zobowiązanych do ponoszenia opłat za pobyt w domu pomocy społecznej.

Osoby wnoszące opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej można zwolnić, na ich wniosek, częściowo lub całkowicie z tej opłaty, w szczególności jeżeli:
1. wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce;
2. występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych;
3. małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia;
4. osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko.

Osobę zobowiązaną do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej zwalnia się całkowicie z tej opłaty na jej wniosek pod warunkiem, iż przedstawi prawomocne orzeczenie sądu o pozbawieniu rodzica władzy rodzicielskiej nad tą osobą i oświadczy, że władza rodzicielska nie została przywrócona.

Sposób funkcjonowania domów pomocy społecznej oraz tryb kierowania i przyjmowania osób ubiegających się o przyjęcie do domu określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012r. poz. 964).

Wzory druków do pobrania